Όταν πριν από λίγους μήνες ο David Cameron και ο Nick Clegg έδωσαν τα χέρια, αναλαμβάνοντας το ρίσκο της δημιουργίας κυβέρνησης συνασπισμού στη Βρετανία μεταξύ Συντηρητικών και Φιλελεύθερων Δημοκρατών, το Εργατικό Κόμμα του Gordon Brown –αλήθεια τον θυμάται κανείς αυτόν;- έμενε εκτός κυβέρνησης για πρώτη φορά ύστερα από 13 ολόκληρα χρόνια. Το σοκ από μία τέτοια μεταβολή, όσο αναμενόμενη κι αν ήταν, υπήρξε μεγάλο. Παρ’όλα αυτά το γεγονός ότι το κόμμα δεν υπέστη τη συντριβή που πολλοί φοβούνταν και το ότι η διαδικασία για την εκλογή νέου ηγέτη ξεκίνησε ταχύτατα, βοήθησαν στο να επουλωθούν σε ικανοποιητικό βαθμό οι πληγές.
Η –ιδιαίτερη έως και ιδιότροπη ομολογουμένως- διαδικασία εκλογής, κράτησε ολόκληρο το καλοκαίρι. Αν στην εκκίνησή της υποστήριζε κανείς ότι το βράδυ του Σαββάτου, θριαμβευτής στην σκηνή θα καθόταν ο 40χρονος Ed Miliband, λίγοι θα ήταν αυτοί που θα στοιχημάτιζαν για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Κι όμως, ο μικρότερος των συνδιεκδικητών της αρχηγίας αδελφών Miliband, απεδείχθη πολιτικά αρτιότερος και κυρίως επικοινωνιακά ανώτερος του David, ο οποίος δεν κατάφερε να δημιουργήσει με τη βάση του κόμματος, τους δεσμούς που ανέπτυξε σε εντυπωσιακά σύντομο χρονικό διάστημα ο Ed.
Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι απλό εξαρχής. Ο Ed Miliband είναι αριστερός. Αυτό δεν ξέρω αν για τους Εργατικούς είναι καλό ή κακό, αλλά είναι σίγουρα αλήθεια. Ανήκει στην παραδοσιακή –και αριθμητικά υπέρτερη- πλευρά του κόμματος. Πιστεύει σε ένα ισχυρό και παρεμβατικό κράτος, του οποίου πρώτο μέλημα οφείλει να είναι η εξισορρόπηση των ανισοτήτων στην κοινωνία και η εξασφάλιση των απαραίτητων εσόδων για την παροχή μεγάλης γκάμας υπηρεσιών πρόνοιας. Αναμφίβολα, η εκλογή του στην ηγεσία του κόμματος των Εργατικών, σημαίνει την οριστική έλευση του περιώνυμου «Τρίτου Δρόμου» σε αδιέξοδο. Πραγματικά, δυσκολεύομαι να φανταστώ τον πνευματικό πατέρα του ιδεολογήματος που ανέστησε την ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία στα 90ς, τον Anthony Giddens, να ενστερνίζεται την πολιτική φιλοσοφία που ανέλυσε ο Ed στην πρώτη του ομιλία ως αρχηγός του κόμματος.
Έχοντας αυτό κατά νου, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως παράταιρο, το ότι ο Ed κατήγαγε την οριακή αυτή νίκη έναντι του αδελφού του, χάρη στην υποστήριξη των συνδικάτων, τα οποία αποτελούν σημαντική μερίδα υποστηρικτών του κόμματος και παράγοντα ο οποίος παλαιότερα είχε σημαντική ισχύ στις εσωκομματικές ισορροπίες. Το ιδιάζων δεν εδράζεται τόσο σε
αυτή καθεαυτή τη στήριξη, αλλά στο γεγονός ότι το στοιχείο που του χάρισε τη νίκη, ήταν αποκλειστικά η συντριπτική διαφορά που είχε από τον David στις ψήφους των συνδικάτων –καθώς ο David υπερίσχυσε στις ψήφους και των απλών μελών του κόμματος και των βουλευτών.Αυτό το γεγονός έχει τη δυναμική να εξελίχθει, τόσο για τον ίδιο τον Ed όσο και για το Εργατικό κόμμα σε αληθινό Δούρειο Ίππο. Όντας τις σχεδόν δύο δεκαετίες ηγεμονίας του εκσυγχρονιστικού «Τρίτου Δρόμου» των Blair και Giddens παροπλισμένα και ουσιαστικά εκτός κομματικών διαδικασιών, τα συνδικάτα βλέπουν την εκλογή του νεότερου Miliband, ως τη μεγάλη τους ευκαιρία για δυναμική επάνοδο στην εμπροσθοφυλακή του κόμματος και κατά συνέπεια και στην ευρύτερη πολιτική σκηνή. Κι αν όντως οι ηγεσίες των συνδικάτων αποκτήσουν την επιρροή που θέλουν στην χάραξη πολιτικής στρατηγικής και στην άσκηση αντιπολίτευσης –είτε επειδή έχει συμφωνηθεί κάτι τέτοιο εκ των προτέρων, είτε εξαιτίας της αντικειμενικά μεγάλης στήριξής τους στον Εd-, τότε θα έχουμε να κάνουμε με ένα ολοκαίνουριο Εργατικό κόμμα, το οποίο θα αρχίσει να θυμίζει αλήστου μνήμης εποχές της δεκαετίας του ’80, όταν στο τιμόνι του ήταν ο «πολύς» Neil Kinnock.
Τα προαναφερθέντα δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά για το κατά πόσον ο νεοεκλεγείς ηγέτης των Εργατικών θα μπορέσει να είναι αξιόπιστος και αποτελεσματικός, στον διττό ρόλο που καλείται να παίξει από εδώ και πέρα, ως ηγέτης των Εργατικών, αλλά και ως αρχηγός της αντιπολίτευσης στη Βρετανία –και μάλιστα σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη για την χώρα περίοδο. Αρκετοί αναλυτές, παρομοιάζουν την κατάσταση με την αντίστοιχη στο συντηρητικό στρατόπεδο μετά το στραπάτσο του ’97 και την εκλογή του William Hague στην ηγεσία. Λησμονούν όμως δύο πολύ σημαντικές διαφοροποιήσεις. Πρώτον, στην σημερινή κατάσταση, το Εργατικό κόμμα εξέρχεται από την ήττα έχοντας τις περισσότερες έδρες για αντιπολιτευόμενο κόμμα εδώ και δεκαετίες. Παράλληλα δε, αποτελεί το μοναδικό ισχυρό κόμμα που θα εκτελεί χρέη αντιπολίτευσης, σε μία κυβέρνηση συνασπισμού δύο κομμάτων με πολλές διαφορές, η οποία θα εκπονήσει το ευρύτερο πρόγραμμα λιτότητας που έχει δει η χώρα μεταπολεμικά.
Βέβαια, τα δύο αυτά στοιχεία, μπορούν να αποδειχθούν ευχή και κατάρα για τους Εργατικούς και τον νεόκοπο αρχηγό τους. Διότι, με την κατάλληλη στρατηγική και προχωρώντας σε θαρραλέες ανακατατάξεις και μεταρρυθμίσεις στο κόμμα, ο Ed Miliband θα μπορέσει να διεκδικήσει με σημαντικές πιθανότητες την εξουσία, ακόμα και στις επόμενες εκλογές. Αντιθέτως, εάν η ηγετική ομάδα που θα δημιουργήσει ο Ed, πιστέψει ότι η επάνοδος στην εξουσία είναι περίπου νομοτελειακή –ελέω και της κυβερνητικής φθοράς από τα επώδυνα μέτρα-, τότε ενδέχεται όντως να έχει την όχι και τόσο αξιομνημόνευτη επιτυχία των William Hague και Neil Kinnock στην ηγεσία των δύο κομμάτων.
Συνοψίζοντας, είναι γενικά σύνηθες στην παγκόσμια πολιτική σκηνή –των καθ’ημάς μη εξαιρουμένων-, όταν ένα κόμμα εξουσίας ηττάται μετά από μακρά περίοδο διακυβέρνησης να αντιδρά «συντηρητικά», να «κλείνεται στο καβούκι» του και να επιχειρεί στροφές προς τα πολιτικά άκρα –είτε αριστερά είτε δεξιά. Ο Ed Miliband έχει στα χέρια του μία πραγματικά σημαντική ευκαιρία, υπό ιδιαίτερα θετικές για τον ίδιο και το κόμμα του συνθήκες, να διαψεύσει το σύνηθες, να αποτάξει άτεγκτους ιδεαλισμούς και να αποδείξει ότι αυτός και η ομάδα του, όντως αποτελούν μία «νέα γενιά» (new generation) πολιτικών όπως ο ίδιος ευαγγελίζεται, η οποία έχοντας διδαχθεί από τα λάθη αυτών που διαδέχεται, έχει ως πλάνο της να συνθέσει και να χτίσει κι όχι να αφορίσει και να καταστρέψει. Να γίνει για το κόμμα του και την Βρετανία ένας νεωτεριστής ηγέτης σαν τον Tony Blair, κι όχι ένας στείρος αντιπολιτευόμενος «εργατοπατέρας» σαν τον Neil Kinnock…
No comments:
Post a Comment