Τι απέγινε άραγε ο «Σάρκο»;

Όταν ο γράφων είχε βρεθεί πριν από δυόμισι χρόνια στο Παρίσι λίγες μόνο εβδομάδες πριν τις τελευταίες προεδρικές εκλογές, είχε την τύχη να βιώσει από κοντά μία μοναδική ατμόσφαιρα αναμονής στην Γαλλική κοινωνία –για το καινούριο που ερχόταν καλπάζοντας. Έγραφε λοιπόν τότε στον πρόγονο του «ναυτίλου», για το φαινόμενο ενός πολιτικού, ο οποίος ετοιμαζόταν να ανέλθει στην εξουσία και να κάνει την περίφημη "la rupture" -την «απελευθέρωση»- πράξη, ταράσσοντας και αναδομώντας συθέμελα την πολιτική σκηνή και μαζί της, ολόκληρη την Γαλλική κοινωνία.

Την άνοιξη του 2008 αυτός ο πολιτικός, που όμοιός του είχε χρόνια να φανεί στο πολιτικό στερέωμα της Γαλλίας, ανέβηκε στην εξουσία. Ήταν ένας εκσυγχρονιστής και μεταρρυθμιστής πολιτικός, που δεν φοβόταν ποτέ να λέει την αλήθεια στο ακροατήριό του, όσο άσχημη κι αν ήταν αυτή, και ο οποίος είχε τα απαραίτητα φιλελεύθερα ένστικτα για να πιστεύει ακράδαντα ότι η Γαλλία θα μπορούσε να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον, μόνο εφόσον πρώτα περνούσε ένα μεγάλο κύμα δομικών μεταρρυθμίσεων. Ο πολιτικός αυτός είχε έρθει για να καλύψει το πανευρωπαϊκό κενό ηγεσίας που είχε αφήσει πίσω του για χρόνια, το μεγάλο δίδυμο Μιτεράν-Κολ. Είχε έρθει για να αλλάξει τη Γαλλία και μαζί με αυτήν, ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον έλεγαν Νικολά Σαρκοζί. Και μετά εξαφανίστηκε…

Τα τελευταία δύο χρόνια, προεδρεύει της Γαλλικής Δημοκρατίας, ένας πολιτικός που μόνο οπτικά θυμίζει τον «Σάρκο». Αναποφάσιστος, συμπλεγματικός, χωρίς καθαρή στόχευση, έχοντας απολέσει ακόμα και το ίδιο το πολιτικό του ένστικτο. Ο πρόεδρος Σαρκοζί έχει επιτύχει να είναι ένας από τους λιγότερο δημοφιλής προέδρους στην ιστορία της Γαλλίας και μάλιστα, χωρίς να έχει να επιδείξει μεταρρυθμιστικό έργο το οποίο θα μπορούσε να δικαιολογήσει σε κάποιο βαθμό αυτήν την πραγματικότητα. Έχει «κατορθώσει», ακόμα και να αναστήσει τους παραπαίοντες Σοσιαλιστές, με τελευταίες δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι το 55% των Γάλλων θέλουν επάνοδο της Αριστεράς στην εξουσία. Στο σενάριο δε, της αναμέτρησής του στις προεδρικές εκλογές, με τον νυν επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν, βρίσκεται σχεδόν 20 ποσοστιαίες μονάδες πίσω. Αν σε όλα αυτά προσθέσει κανείς και τα έντονα ενδοπαραταξιακά προβλήματα που αντιμετωπίζει τελευταία, αντιλαμβάνεται γιατί ο έγκυρος περιοδικός τύπος της Γαλλίας αναρωτιέται σε πρωτοσέλιδά του: «Προεδρικές 2012 – Έχει ήδη χάσει;».

Η νέα πολιτική σεζόν που μόλις ξεκίνησε, αναμένεται να είναι η πιο κρίσιμη στην 20ετή πολιτική σταδιοδρομία του «Σάρκο». Προερχόμενος από ένα καλοκαίρι γεμάτο σκανδαλολογία και άστοχες –τουλάχιστον- πολιτικές αποφάσεις –βλέπε απελάσεις Ρομά-, ο Πρόεδρος αποφάσισε ξαφνικά να θυμηθεί τον παλιό εαυτό του, ανακοινώνοντας την πολυαναμενόμενη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Πρέπει να τονισθεί ότι, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, δεν αποτελεί δα και κανένα μνημείο ριζοσπαστικότητας. Το βασικό στοιχείο του πλάνου είναι να ανέβει το όριο συνταξιοδότησης από τα 60 στα 62 έτη, σε μία χώρα που οι άνδρες συνταξιοδοτούνται 6 (!!) χρόνια νωρίτερα από τον μέσο όρο των υπόλοιπων χωρών του ΟΟΣΑ.

Παρ’όλα αυτά, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση έχει εκτός από ουσιαστική και μεγάλη συμβολική σημασία. Αναστρέφει μία πορεία δεκαετιών, κατά την οποία μειώνονταν συνεχώς τα εργασιακά έτη των Γάλλων πολιτών, αγγίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο τα «ιερά και όσια» της Γαλλικής κοινωνίας. Τα συνδικάτα ήδη βρυχώνται και καλούν σε απεργίες. Έχοντας μάθει σε έναν «ευκολοκατάβλητο» Σαρκοζί, δεν δέχονται την παραμικρή παραχώρηση. Οι Σοσιαλιστές από τη μεριά τους, δεν έχασαν την ευκαιρία. Υποσχέθηκαν πως εφόσον το νομοσχέδιο περάσει, όταν καταλάβουν την εξουσία θα το αντικαταστήσουν πάραυτα. Ο «Σάρκο» του 2008 δεν θα δίσταζε ούτε στιγμή. Θα προωθούσε άμεσα τον εκσυγχρονισμό του ασφαλιστικού συστήματος, το οποίο αποτελεί ωρολογιακή βόμβα για την οικονομία της χώρας, αγνοώντας επιδεικτικά τις λαϊκίστικες κορώνες και τους τριγμούς ενός παλαιολιθικού συστήματος που αργοπεθαίνει. Ο «Σάρκο» του 2010, δείχνει, προς το παρόν, να ταλαντεύεται…

Μέσα σε όλα αυτά, έχουν αρχίσει και διαφαίνονται σημάδια που δείχνουν μία σταδιακή ροπή της Γαλλικής κοινωνίας προς την πλήρη αναγνώριση της ανάγκης που έχει η χώρα για εκσυγχρονισμό, σε όλα τα μήκη και πλάτη της. Ενδεικτικά αυτού του κλίματος, είναι τα εύρετρα μίας πρόσφατης έρευνας, σύμφωνα με την οποία, παρ’όλο που το 70% των πολιτών αντιλαμβάνονται τους λόγους των αντιδράσεων στο νομοσχέδιο, ένα 53% χαρακτηρίζει την μεταρρύθμιση ως «αποδεκτή». Άλλωστε, δεν πρέπει να λησμονείται το γεγονός ότι, η ίδια η εκλογή του «Σάρκο» το 2008, απετέλεσε ουσιαστικά το πρώτο σημάδι αυτής της διαμορφούμενης τάσης στην Γαλλική κοινωνία για αποδοχή ρηξικέλευθων μεταρρυθμίσεων.

Αναμφίβολα, η Γαλλία του 2010 δεν βρίσκεται στην καλύτερη των καταστάσεων. Στην οικονομική σφαίρα, ακόμα δεν έχει ορθοποδήσει από την οξύτατη κρίση που την έπληξε, ενώ ανταγωνιστικές οικονομίες βρίσκονται σε εμφανώς καλύτερη κατάσταση –πχ Γερμανία. Αλλά και κοινωνικά, η χώρα μαστίζεται από ουκ ολίγα προβλήματα, όπως το μεταναστευτικό, η σταθερά υψηλή ανεργία, αλλά και ένα ευμέγεθες, χρεωμένο κράτος, το οποίο παρουσιάζει όλο και περισσότερες «μεσογειακού τύπου» ασθένειες. Η Γαλλία έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη, έναν ενεργητικό πολιτικό που να λέει πικρές αλήθειες και με μοναδική ικανότητα στο να «σπάει αβγά» και να προωθεί ριζοσπαστικές αλλαγές χωρίς να υπολογίζει το όποιο κόστος. Έχει ανάγκη τον «Σάρκο» του 2008. Τον είδε κανείς πουθενά..;