Το τέμενος, ο φονταμενταλισμός και η τρομολαγνεία

Πριν από λίγες ημέρες, στις 11 Σεπτμβρίου, τιμήθηκε για έννατη χρονιά στις ΗΠΑ, η μνήμη των θυμάτων της φονικής επίθεσης στο World Trade Center της Νέας Υόρκης. Αναμφίβολα, το συγκεκριμένο συμβάν, πέραν του γεγονότος ότι αναδιαμόρφωσε σε σημαντικό βαθμό την παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, έχει αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια του στη Ψυχή της αμερικάνικης κοινωνίας. Και είναι τόσο βαθιά τα σημάδια αυτά, που έχουν επιρρεάσει ακόμα και τις πιο σημαίνουσες αξίες που φθάνουν στις ρίζες της κουλτούρας της χώρας.

Πρόσφατα, εκτυλίχθηκε και βρίσκεται σε εξέλιξη ένα ακόμα επεισόδιο, το οποίο οφείλει τον χαρακτήρα του ξεκάθαρα στα όσα συνέβησαν την μοιραία 11/9/2001. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία έχει να κάνει με την ανέγερση ενός πολιτιστικού κέντρου Cordoba House- στο οποίο θα διεξάγονται διάφορες διαπολιτισμικού χαρακτήρα δραστηριότητες και το οποίο θα φιλοξενεί και ένα μουσουλκμανικό τέμενος. Η ευθύνη και η ηγεσία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, ανήκουν στον ιμάμη Feisal Abdul Rauf ο οποίος έχει γίνει τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα γνωστός στις ΗΠΑ για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει σχετικά με ζητήματα κυρίως διαθρησκευτικής συνεργασίας.

Μέχρι εδώ όλα καλά. Η τοποθεσία όμως που επέλεξε ο Abdul Rauf για τη δημιουργία του Cordoba House, προκάλεσε άμεσα έναν οριμαγσδό ποικιλόμορφων αντιδράσεων. Η πρόταση είναι το διαπολιτισμικό κέντρο να κατασκευαστεί μερικά τετράγωνα από το περίφημο Σημείο Μήδεν –το σημείο που βρίσκονταν οι Δίδυμοι Πύργοι. Η συγκεκριμένη τοποθεσία επιθλέχθηκε, σύμφωνα με τους εμπνευστές του εγχειρήματος, ακριβώς για να προσπαθήσει να γιατρέψει κάποιες από τις πληγές της τοπικής αλλά και ευρύτερης κονωνίας, που παραμένουν ακόμα, 9 χρόνια μετά, διάπλατα ανοιχτές.

Το κύμα της αντίδρασης που γεννήθηκε αμέσως με το που έγινε γνωστή η πρόθεση για την υλοποίηση του συγκεκριμένου εγχειρήματος, προήλθε από πλείστες κατευθύνσεις, ακόμα και από μερικές από τις οποίες δεν θα ανέμενε κανείς, τέτοιου είδους αντίδραση. Μεγάλο μέρος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος επαναστάτησε. Η –περίφημη πλέον- κα Sarah Palin κάλεσε όλους τους μετριοπαθείς μουσουλμάνους, να δράσουν εναντίον της δημιουργίας του τεμένους, διότι όπως τόνισε χαρακτηριστικά «το χτίσιμό του δίπλα στο Σημείο Μηδέν, θα αποτελέσει μαχαιριά στην καρδιά της αμερικάνικης κοινωνίας». Ο πρώην ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία Newt Gingrich, υπογράμμισε εμφατικά πως «δεν θα υπάρξει τέμενος στο Σημείο Μηδέν, όσο δεν υπάρχουν εκκλησίες ή συναγωγές στη Σαουδική Αραβία».

Ακόμα όμως και από συνήθως μετριοπαθείς φωνές όπως αυτή του περιοδικού The New Republic, εκφράστηκαν απόψεις σαν και αυτή του αρχισυντάκτη Martin Peretz, ο οποίος υποστήριξε ευθαρσώς ότι «δεν ξέρω κατά πόσο αυτοί οι άνθρωποι –οι μουσουλμάνοι- αξίζουν πραγματικά τα δικαιώματα που τους έχουν παραχωρηθεί από το Σύνταγμα, γιατί έχω την βεβαιότητα ότι θα τα εκμεταλλευθούν εις βάρος των ΗΠΑ»!! Γενικά, η κοινή συνισταμένη του συνόλου των αντιδράσεων, είναι μία άκρως διαστρεβλωμένη αντίληψη, σύμφωνα με την οποία το σύνολο των μουσουλμάνων φέρουν μέρος της ευθύνης για τα τότε τραγικά γεγονότα.

Γιατί όμως όλος αυτός ο πανικός, ιδιαίτερα τόσα χρόνια μετά την 11/9; Περιστατικά και ανακλαστικά σαν και αυτά, βγάζουν στην επιφάνεια τα φοβικά σύνδρομα που έχουν ριζώσει στην συνείδηση μίας σεβαστής μερίδας αμερικανών πολιτών και τα οποία αντιβαίνουν απόλυτα στις αξίες πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε το αμερικάνικο οικοδόμημα -όπως ο πλουραλισμός, η ελευθερία έκφρασης και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προεξαρχόντων αυτών των μειονοτήτων. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της κατάστασης, αποτελεί το εύρετρο μίας πρόσφατης δημοσκόπησης του περιοδικού Newsweek, σύμφωνα με την οποία το 52% των πολιτών που ψήφισαν τους Ρεπουμπλικάνους στις τελευταίες εκλογές, θεωρούν ως αληθινό ή πιθανά αληθινό το σενάριο ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Barack Obama προωθεί τα σχέδια του Ισλαμικού φονταμενταλισμού!!

Πέραν όμως αυτών, το χείριστο όλων είναι το γεγονός ότι, ακριβώς τέτοιου χαρακτήρα και περιεχομένου ακραίες αντιμετωπίσεις, είναι αυτές που σπέρνουν τους καρπούς του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Διότι, ένας απλός αμερικάνος μουσουλμάνος πολίτης δεν ξυπνά, έτσι απλά, μία ωραία πρωία, συνεπαρμένος από τα ιδανικά της Jihad. Η αρχή του κακού εδράζεται στο αίσθημα ότι δεν αποτελεί πλέον ισότιμο μέλος της κοινωνίας της χώρας στην οποία κατοικεί και της οποίας είναι νόμιμος πολίτης. Η μαρτυρία μίας πηγής του Newsweek από στέλεχος των Ταλιμπάν, είναι αφοπλιστική και δεν επιδέχεται περαιτέρω σχολιασμού: «Αποτρέποντας το χτίσιμο αυτού του τεμένους, οι ΗΠΑ μας κάνουν μία μεγάλη χάρη καθώς μας δίνουν τη δυνατότητα να επιστρατέψουμε πολλαπλάσια νέα στελέχη για τον σκοπό μας. Όσο περισσότερα τεμένη σταματάτε, τόσους περισσότερους Jihadists θα μπορούμε να επιστρατεύσουμε».

Έχοντας ακριβώς αυτήν τη ρεαλιστική λογική προσέγγισης κατά νου, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ G. W. Bush, επαναλάμβανε συνεχώς, σαν χαλασμένο γραμμόφωνο, ότι οι ΗΠΑ ήταν σε πόλεμο με τους τρομοκράτες που ήταν υπαίτιοι για την τραγωδία και όχι με όλο το Ισλάμ. Στο ίδιο μήκος κύματος, κινήθηκε και η ξεκάθαρη και ομολογουμένως θαρραλέα τοποθέτηση του προέδρου Barack Obama επί του θέματος, ο οποίος ενθάρρυνε τη δημιουργία του τεμένους, υπογραμμίζοντας ότι «η πολυπολιτισμικότητα είναι μέρος της δύναμής μας και όχι πηγή διακρίσεων και ανασφάλειας».

Αναμφίβολα, η συγκεκριμένη περίσταση αποτελεί ένα αξιοσημείωτο τεστ αξιών για την αμερικάνικη κοινωνία, η οποία ανέκαθεν υπήρξε λαμπρός φάρος σε ό,τι αφορά ζητήματα ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Σε μία από τις τελευταίες του παρεμβάσεις, ο Abdul Rauf επισημαίνει ότι στόχο της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας και ραχοκοκαλιά του εγχειρήματος, αποτελεί το κοινό σημείο των τριών θρησκειών -Μουσουλμανισμού, Χριστιανισμού και Ιουδαϊσμού-, που δεν είναι άλλο από την προς τον πλησίον Αγάπη. Ο Newt Gingrich και οι συν αυτώ -όπως και ο Osama Bin Laden άλλωστε- οραματίζεται, με τα λεγόμενα και τις πράξεις του, παρελθούσες εποχές θρησκευτικών πολέμων. Είναι καιρός, οι σύγχρονες κοινωνίες να ενισχύσουν την προσπάθεια του πρώτου και των ομοίων του και να κλειδώσουν την ιδεοληψία, τον φανατισμό και την εν γένει νοοτροπία του τελευταίου, οριστικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας...