Το αμερικάνικο πολιτικό σύστημα είναι το μοναδικό παγκοσμίως που επιφυλάσσει στην εκάστοτε αντιπολίτευση έναν ιδιαίτερα σημαίνοντα ρόλο. Η αντιπολιτευόμενη παράταξη, ξέχωρα από τις πιέσεις και τις προτάσεις που μπορεί να θέτει, έχει την δυνατότητα να μπλοκάρει ριζικές μεταρρυθμίσεις στη Γερουσία, καθώς και να διοικεί πολιτείες με υψηλή αυτονομία, δοκιμάζοντας εκεί τις πολιτικές της. Ακόμα και η μεγάλη συχνότητα των διαφόρων εκλογικών διαδικασιών στις ΗΠΑ, παρέχουν ευκαιρίες γρήγορων επανακάμψεων.
Με μία πρώτη ματιά, αυτό ακριβώς φαίνεται να συμβαίνει και τώρα. Καθ’οδόν προς τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου για το Κογκρέσο και τη Γερουσία, οι Ρεπουμπλικάνοι μοιάζουν έτοιμοι για μία θριαμβική επάνοδο. Δεν πάει είναι αλήθεια πολύς καιρός από τότε που οι αναλύσεις-«μνημόσυνα» για το μέλλον του Grand Old Party (GOP) δημοσιεύονταν σωρηδόν. Κι όμως, τώρα όλα δείχνουν να έχουν αναστραφεί. Τα ποσοστά αποδοχής της κυβέρνησης Obama, καθώς και του ίδιου του προέδρου, έχουν πάρει για τα καλά το κατήφορο, με την κυβέρνηση να αντιμετωπίζει το ένα χαστούκι μετά το άλλο –συνεχιζόμενη υψηλή ανεργία, οικολογική καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, κλπ. Πλέον, το 60% των Αμερικάνων πιστεύουν ότι η χώρα βρίσκεται σε λάθος δρόμο και είναι έτοιμοι να απαρνηθούν τον «μεσσία» Barack Obama. Το σκηνικό για τους Ρεπουμπλικάνους μοιάζει ιδανικό.
Φευ –πρόκειται μοναχά για την κορυφή του παγόβουνου. Στα ενδότερα της συντηρητικής παράταξης, μαίνεται εμφύλιος. Από την μία υπάρχει μία ομάδα μετριοπαθών στελεχών, η οποία πιστεύει ότι ο ρόλος του κόμματός τους σε αυτήν την συγκυρία είναι να προσπαθεί να συνεργάζεται δημιουργικά με τους Δημοκρατικούς προς όφελος της χώρας. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η –πλειοψηφούσα τα τελευταία χρόνια- μερίδα των νεοσυντηρητικών.
Οι τελευταίοι, αποδοκιμάζουν οποιαδήποτε σκέψη συνεργασίας με τους Δημοκρατικούς. Μάλιστα, για τους μετριοπαθείς συναδέλφους τους έχουν εφεύρει κι ένα ευφυέστατο χαρακτηρισμό. Τους αποκαλούν RINOs (Republicans In Name Only), Ρεπουμπλικάνοι που έχουν μόνο το όνομα –διότι προφανώς την χάρη την μονοπωλούν οι ίδιοι. Και προφανώς, αυτήν ακριβώς η χάρη τους, έχει εξασφαλίσει τελευταία για το κόμμα τους, ένα αντίστοιχα ευρηματικό προσωνύμιο: The Party of No –το κόμμα του ΟΧΙ…
Αυτή η ενδοπαραταξιακή ομάδα, έχει αποκτήσει είναι η αλήθεια, έναν ευρύ όχλο πιστών και ιδιαίτερα φανατικών ακολούθων, παραδοσιακών οπαδών του GOP. Το περιώνυμο πλέον κίνημα των «πάρτυ τσαγιού» (tea parties) έχουν απλωθεί σε ολόκληρη την επικράτεια και στρατολογούν όλο και μεγαλύτερες μάζες προς επίτευξη των στόχων τους. Λιγότερο κράτος, σκληρότερη εξωτερική πολιτική, επιστροφή στις παραδοσιακές ηθικές αξίες. Και μπορεί τα παραπάνω να μη είναι κατ' ανάγκη λανθασμένα, ο τρόπος όμως που προβάλλονται και διεκδικούνται από τις συγκεκριμένες ομάδες πολιτών είναι το λιγότερο τραγελαφικός –χωρίς να σημαίνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις, όπως της εκλογικής νίκης στη Βοστώνη, δεν είναι και αποτελεσματικός.
Τα δύο πρόσωπα που έχουν ξεχωρίσει από αυτό το «κίνημα» και τα οποία αποτελούν και τις ηγετικές του φυσιογνωμίες, χαρακτηρίζουν απόλυτα αυτό που είναι σήμερα το Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Η πρώην κυβερνήτης της Αλάσκα και συνυποψήφια του John McCain, Sarah Palin και ο «άρχοντας των ερτζιανών», Rush Limbaugh. Αλλαλάζοντες, απόλυτοι, φανατισμένοι και αρνητικοί σε οτιδήποτε αντιτίθεται στις –κατά τους ιδίους- «αγνές αμερικάνικες αξίες».
Παρ’όλα αυτά, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που πιστεύουν ότι αυτά ακριβώς τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά είναι που θα οδηγήσουν τους Ρεπουμπλικάνους στην ανάκτηση της εξουσίας, δείχνοντας μάλιστα τις προσεχείς φθινοπωρινές εκλογές. Σύμφωνοι –η φλόγα των tea parties ενδέχεται να οδηγήσει σε αρκετές νίκες το Νοέμβρη. Ως εκεί όμως. Διότι εάν οι Ρεπουμπλικάνοι θέλουν πραγματικά να έχουν ελπίδες για τις προεδρικές του 2012, τότε δεν έχουν τίποτε παραπάνω να κάνουν από το να μελετήσουν λίγη ιστορία –και μάλιστα πρόσφατη.
Δεν έχουν περάσει δα και πολλά χρόνια από τον θρίαμβο των «ενδιάμεσων» εκλογών του 1994. Το σκηνικό έχει τρανταχτές ομοιότητες. Οι νεοσυντηρητικοί είχαν και τότε τον απόλυτο έλεγχο και –με τον Newt Gingrich στον ρόλο της κας Palin- είχαν αποφασίσει ολομέτωπη επίθεση από τα δεξιά για την «νέα συντηρητική επανάσταση». Οι τότε κόντρες με τον πρόεδρο Clinton ομηρικές. Και πράγματι, ο θρίαμβος του 1994 τους έδωσε τον έλεγχο του Κογκρέσου μετά από ολόκληρες δεκαετίες. Με μία μικρή ένσταση. Δύο χρόνια μετά, τον Ιανουάριο του 1997, ο Bill Clinton ήταν αυτός που ορκιζόταν για δεύτερη φορά πρόεδρος των ΗΠΑ.
Τα παραπάνω, έχουν ιδιάζουσα σημασία όχι μόνο για το μέλλον ενός εκ των δύο πυλώνων του αμερικάνικου πολιτικού συστήματος –τους Ρεπουμπλικάνους-, αλλά και για το ίδιο το σύστημα αυτό καθ’εαυτό. Διότι, είναι τέτοια τα χαρακτηριστικά του, που για να αποδώσουν τα σημαντικά προτερήματά του, προαπαιτείται η ύπαρξη μίας φερέγγυας αντιπολίτευσης που θα μπορεί να συνεισφέρει δημιουργικά και όχι απλά να φωνασκεί και να καταστροφολογεί. Οι Ρεπουμπλικάνοι υπήρξαν ανέκαθεν ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα που γεννούσε, εκτός από μεγάλους πολίτικούς, και μεγάλες ιδέες, που πολλές φορές άλλαξαν τον ρου της ιστορίας –όρα διακυβέρνηση Reagan. Είναι πλέον καιρός να εντρυφήσουν στις αληθινές ρίζες τους, έτσι ώστε να μπορέσουν –για το καλό του GOP και των ΗΠΑ- το 2012 να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να αντιτάξουν μία αντάξια αυτής του προέδρου Obama υποψηφιότητα, σε μία από τις κρισιμότερες εκλογές στην ιστορία της χώρας.
